घराना / Gharānā

Κατά λέξη σημαίνει καταγωγή (δηλ. οικογενειακή διαδοχή) ή και γενικά σόι.

Ειδικά στη μουσική της Βορείου Ινδίας, υπάρχουν διαφορετικές οικογενειακές μουσικές παραδόσεις, που ονομάζονται Gharānā. Διαφέρουν μεταξύ τους στον τρόπο εκτέλεσης και ανάπτυξης ενός Rāga, στην χρήση των ποικιλμάτων (Alaňkāra), στη χρήση των Vānīs (βλ. λ. και λ. Ālāpa) στην Ālāpa, αλλά κυρίως στο είδος τραγουδιού Khayāl. Κάθε Gharānā προσφέρει τις δικές της ποικιλίες αισθητικής απόλαυσης. Όταν κάποιος νεωτερισμός ενός μουσικού έχει μακρόχρονη ποιότητα και χρήση, και καταστεί διακριτό χαρακτηριστικό στους μουσικούς του απόγονους, αυτό συνιστά μια Gharānā.

Ο όρος πλέον χρησιμοποιείται και πιο χαλαρά, με την έννοια του στυλ. Κι αυτό γιατί έχουν αναπτυχθεί διάφορα στυλ στην Ινδουστανική μουσική, που ναι μεν αρχικά καλλιεργήθηκαν σε Gharānā (με την έννοια του σπιτικού ή της οικογένειας) τα παρακλάδια αυτών, ωστόσο –μέσα από την μύηση μαθητών με τους οποίους δεν είχαν συγγενική σχέση–, διευρύνθηκαν και διαδόθηκαν, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο του όρου να διευρυνθεί επίσης, προκειμένου να συμπεριλάβει τους στιλιστικά-συγγενικούς διαδόχους.

Οι Gharānā παίρνουν το όνομά τους από τον τόπο καταγωγής τους ή τον τόπο που έδρασαν οι πρώτοι εκπρόσωποί τους: Gwalior, Agra, Delhi, και Patiala. Σ' αυτές προστίθεται και η Seniya Gharānā που ίδρυσε ο Surat Sen, γιος του Miyan Tansen, που έδρασε στην Jaipur.

Κάποιοι θεωρούν ότι ο όρος Gharānā δεν σχετίζεται μονάχα με το φωνητικό στυλ Khayāl, αλλά και με την οργανική μουσική, μιλώντας για Gharānā στην εκτέλεση των Tablā, Sitār, Sarod, Sāraņgī. Κάποιοι άλλοι, βέβαια, λένε ότι για τις σχολές εκτέλεσης των Tablā ο μόνος και σωστός όρος είναι Baj (βλ.), και ότι οι τέσσερις κύριες παραδόσεις του είδους Dhrupada λέγονται Bani και ποτέ Gharānā. Για το Sāraņgī δεν υπάρχουν επίσημα Gharānā όμως, καθώς οι Sāraņgīyā συνοδεύουν ως επί το πλείστον τραγουδιστές/ίστριες Khayāl, δηλώνουν εκπρόσωποι της αντίστοιχης Khayāl-Gharānā.

Κάνοντας κριτική στο οικογενειακό σύστημα των Gharānā, τους έχουν αποδοθεί ευτελή κίνητρα για την διατήρηση της παράδοσης αποκλειστικά στους κόλπους της οικογένειας, όμως αυτό είναι ένα ζήτημα που μονάχα με αποδοχή της αναγκαιότητας αυτής για δεδομένες κοινωνικές συνθήκες μπορεί να γίνει κατανοητό.