भैरव Bhairava Μπαϊρό (भैरव, Bhairava, bhairava, Bhairo, Bhairav) [IN] - Writer: Laios, Sakis

भैरव / Bhairava (Rāga / Ţhaţa)

Όνομα Rāga που δίνει το όνομα και στο ομώνυμο Ţhaţa (βασικός τύπος κλίμακας στην ταξινόμηση των μελωδιών από τον V. N. Bhātkhande). Το Bhairava Ţhaţa περιλαμβάνει τις Svara Sa re Ga ma Pa dha Ni Sa' (1 2♭ 3 4 5 6♭ 7), που είναι και οι νότες που σχεδόν αποκλειστικά χρησιμοποιούνται στον Rāga Bhairava.

'Bhairava' είναι ένα από τα πολλά ονόματα του Maheshwara, του Śiva, ειδικά στην δυναμική μορφή του ως γυμνού ασκητή με ανακατωμένες πλεξούδες και το σώμα σκεπασμένο με στάχτες. Ο Rāga Bhairava ήταν ο πρώτος των αρσενικών Rāga στο παλαιότερο σύστημα κατάταξης των Rāga, του Parivar (βλ. λ. Mata). Ένα Dhyāna (ποίημα, βλ.) αναφέρει: "Υποβαστάζοντας τον ποταμό Γάγγη, με το μισοφέγγαρο στο φρύδι, με τρία μάτια, τυλιγμένος σε τομάρι ελέφαντα και στολισμένος με φίδια, με φουλάρι λευκό, με στεφάνι από ανθρώπινα κρανία και οπλισμένος με φλεγόμενη τρίαινα – έτσι θριαμβεύει ο Bhairava, ο πρώτος των Ράγκα."

Θεωρείται πως, πέρα από αυτές τις αρσενικές και ασκητικές ιδιότητες, ο Rāga Bhairava είναι τόσο απέραντος, που επιτρέπει πολυάριθμους συνδυασμούς φθόγγων και μπορεί να προβάλει ένα μεγάλο εύρος συναισθηματικών ιδιοτήτων, από την θλίψη στην ανδρεία, από την ειρήνη και ηρεμία στην αναταραχή. Είναι από τις βασικότερους Rāga που πρέπει να γνωρίζει κανείς (συχνά αναφέρεται και ως "βασιλιάς των πρωϊνών Rāga) και, συχνά, διδάσκεται στα πρώτα, σχετικά, στάδια της μαθητείας, τόσο στην Βόρειο όσο και στη Νότιο Ινδία. Παίζεται με τρόπο ευλαβικό τις πρώτες πρωινές ώρες (6 π.μ. – 9 μ.μ.), και υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός από σχετικούς Rāga που παίζονται πριν, κατά τη διάρκεια, ή μετά την αυγή. Σχετικοί με τον Bhairava είναι οι Rāga Naţa Bhairava, Ahir Bhairava, Sindhu Bhairava κ.ά. Συγκριτικά, μπορεί να ειπωθεί πως, τουλάχιστον σε επίπεδο κλίμακας, μοιάζει με τον αραβικό και τουρκικό maqam Ηicazskar.

Για τη σχέση του με άλλους Rāga, o Ali Akbar Khān (σ. 31) θεωρεί πως "οι νότες του Bhairava είναι όλες ισχυρές, χρειάζεται όμως προσεκτική χρήση του ma προκειμένου να αποφευχθεί η απήχηση του Jogiya". Ισχυρίζεται επίσης ότι "οι ταλαντώσεις των φθόγγων του Rāga Bhairava σου καθαρίζουν το νου –όπως το πρωινό μπάνιο. Είναι σαν yoga: αν είσαι σε θέση να τραγουδήσεις με τέλειο κούρδισμα τους Bhairava και Bhairavī το πρωί και τον Iman Kalyāņa το βράδυ, οι άλλοι Rāga γίνονται υπηρέτες σου".

Έχοντας Rishabh και Dhaivat Komala (που συχνά αναφέρονται ως Samvādī και Vādī αντίστοιχα), και τις υπόλοιπες Svara όλες Śuddha, ο Bhairava είναι σε Sampurna – Sampurna Jāti, προσφέροντας μεγάλη ελευθερία στην επιλογή των μελωδικών κινήσεων. Συχνά ωστόσο αναφέρονται ως Ārohī η διαδοχή S r G m P d N S' και ως Avarohī η S' N d P m G r S || ,d , N S r S || G m r S.

Μια ενδεικτική Vishrānti Sthān είναι η S m P d - S' P m r και μια Mukhya-Ang η r r S || d d P || G m || P || G m r r S || ,N S. Παράγει μια πλούσια ατμόσφαιρα, μέσα από μελωδικούς συνδυασμούς όπως r r S d d P S || m P G m P || G P m || G m r r S || ,N S r S || G m N d || d N S' || N S' r' r' S'. Άλλες κ αλές μελωδικές επιλογές μπορούν να είναι οι ακόλουθες: d d s P m P || G m P || G m PP mG m || G m P || G m r s S || ,d s N S r s r s || G m d m P || P s m P || d s P d N s d N S' || r' s r' G' m' r' S' || N d P || dd Pm P m G mP mm r r S

Το Rishabh Komala και το Dhaivata Komala βρίσκονται σε χαμηλότερο śruti από την συνήθη θέση που ορίζει η "ύφεση" Komala. Σε αυτές τις νότες συνηθίζεται να γίνεται έντονη ταλάντωση / βιμπράτο, που δίνει στον Bhairava πιο έντονη ατμόσφαιρα. Είναι Rāga στον οποία συνηθίζεται να παρέχεται πλήρης ελευθερία στον εκτελεστή να την αναπτύξει, αλλά και να αγγίξει κατάλληλα και άλλες νότες, όπως το ni Komala και το ga Komala (φέρνοντας την εικόνα της Bhairavī). Αυτό βέβαια θέλει προσοχή, καθώς εκτεταμένη χρήση μπορεί να υποδηλώνει (ή, έστω, να μοιάζει με) άγνοια των θεμελιακών αρχών.

Relevant multimedia

Kronos Quartet: Alap from Raga Mishra Bhairavi (by Ram Narayan)
Principles for improvising the indian way

A video presenting some basic structural elements of Hindusthani Classical Music, focusing on a Masīdkhanī-type composition on Rāga Ahir Bhairava. The following features are presented:

  • a main composition (Bandish) [comprising of 3 parts: Sthāyī, Uccāla 1 & Uccāla 2),
  • some exemplary elementary improvisational phrases (Tāna-s),
  • the ways of moving back and forth to and from each part, by adjusting the Mukhaďā

Be in touch, for upcoming interactive version, in which the user will be able to loop parts, in order for him to study thoroughly. This video tutorial is mostly addressed to Greek and Western musicians wishing to get a glimpse of the principles undelying the improvisational practices of the Classical music of Northern India.

Pt. Bhimsen Joshi performing Rāga Bhairavī

Ακούγεται και Sāraņgī, αλλά δεν φαίνεται ο εκτελεστής.

Rāgamāla of Raga Bhairava